Dla większości ludzi zawieszenie w samochodzie kojarzy się głównie z elementami znajdującymi się pod samochodem. W istocie zawieszenie samochodu pełni zaraz za silnikiem jedną z najważniejszych ról w pojeździe. Ma ono wpływ na komfort jazdy oraz na prowadzenie się samochodu. Przede wszystkim jednak umożliwia poruszanie się samochodu po różnych nawierzchniach. Wszelkie nieprawidłowości w funkcjonowaniu zawieszenia mogą wiązać się z kosztownymi naprawami. Jak więc rozpoznać uszkodzenia zawieszenia?
- Czym jest zawieszenie?
- Podstawowe rodzaje zawieszenia w samochodzie.
- Tylna belka – Zawieszenie w samochodach francuskich.
- Jak sprawdzić działanie zawieszenia w samochodzie?
- Koszt naprawy zawieszenia w samochodzie.
Czym jest zawieszenie?
Zawieszenie jest jednym z najważniejszych elementów w samochodzie. Łączy wszystkie koła ze sobą oraz ma wpływ na komfort jazdy (wynika to z przenoszenia sił powstających przy kontakcie kół z jezdnią). Przez wiele lat powstało kilkadziesiąt konstrukcji zawieszenia. Inżynierowie starali się skonstruować zawieszenie, które w znacznym stopniu mogło amortyzować wszelkie nierówności na drodze, a przy tym było konstrukcją trwałą. W zależności od typu zawieszenia, konstrukcja zbudowana jest z różnych elementów. W większości konstrukcji znajdziemy elementy takie jak:
- elementy prowadzące koło – są to elementy odpowiadające za prowadzenie, wysokość skoku czy też geometrię zawieszenia (np. drążek poprzeczny, wahacze)
- elementy resorujące – elementy takie jak resor piórowy czy też sprężyna śrubowa
- elementy tłumiące – najczęściej amortyzatory
Podstawowe rodzaje zawieszenia w samochodzie.
Istnieje wiele konstrukcji zawieszeń samochodowych, większość z nich należy do dwóch grup: zawieszenia zależnego oraz zawieszenia niezależnego.
W zawieszeniu zależnym oba koła danej osi są połączone ze sobą sztywnym elementem. Powoduje to iż oba koła poruszają się zależnie od siebie. Największą wadą tego typu zawieszenia są ruchy całego mostu w pionie, przez co konieczne jest zapewnienie odpowiedniej przestrzeni zarówno z tyłu samochodu (co wiąże się z mniejszą pojemnością bagażnika) oraz przodu samochodu (wyżej umieszczony silnik). Sprawia to, iż tego typu zawieszenie najczęściej stosowane jest w samochodach ciężarowych lub terenowych. Mimo wad, zawieszenie zależne idealnie sprawdza się na wszelkiego rodzaju bezdrożach lub kiepskiej jakości drogach.
Natomiast w zawieszeniu niezależnym wszystkie koła przemieszczają się niezależnie od siebie. Wiąże się to z koniecznością zastosowania większej ilości elementów prowadzących koła. Tego typu zawieszenia dominują w samochodach osobowych. Zawieszenia niezależne są znacznie twardsze, co sprawia iż pojazd lepiej trzyma się drogi, kosztem znacznie większego odczuwania wszelkich nierówności.
Tylna belka – Zawieszenie w samochodach francuskich.
Istnieje również zawieszenie łączące oba wcześniej wspomniane typy. Jest nim tylna belka stosowana głównie w samochodach francuskich marek Peugeot, Citroen oraz Renault. W tym zawieszeniu elementem łączącym koła jest sztywna belka. Na końcu belki umieszczone są wahacze. Sama podstawa nie znajduje się w osi kół tak jak ma to miejsce w przypadku niezależnych konstrukcji. Belka jest montowana do nadwozia przy pomocy przegubów zwanych również poduszkami. Belkę nazywa się również skrętną, ze względu na ruchy jakie wykonuje. Wszystkie siły które oddziałują na elementy zawieszenia, są absorbowane przez belkę która pełni również rolę stabilizatora.
W przypadku najechania na nierówność, wahacz wykonuje ruch pionowy, wówczas oddziałuje na belkę która jeśli zostanie przekroczony moment krytyczny, oddziałuje na drugie koło. Dzieje się tak w przypadku najechania na większe dziury, dlatego tylna belka jest nazywana zawieszeniem półzależnym.
Tylna belka doskonale amortyzuje wszelkie nierówności zapewniając wysoki komfort jazdy. Niestety nie jest odporna na zły stan nawierzchni dróg oraz niekorzystne warunki atmosferyczne co powoduje uszkadzanie się jej elementów. Wówczas bardzo często konieczna jest regeneracja tylnej belki a w przypadku większych uszkodzeń wymiana tylnej belki.
Modele w których występuje tylna belka to między innymi: Peugeot 106, Peugeot 206, Peugeot 306, Peugeot Parner, Citroen Saxo, Citroen Xsara, Citroen Xsara Picasso, Citroen C5, Citroen Berlingo, Renault Megane, Renault Scenic, Renault Laguna oraz Renault Kangoo.
Jak sprawdzić działanie zawieszenia w samochodzie?
Podstawowym objawem mogącym świadczyć o uszkodzeniu zawieszenia, jest nierównomierne zużycie opon. Jeśli wewnętrzna lub zewnętrzna strona bieżnika jest bardziej zużyta niż inna strona, może to świadczyć o złej geometrii pojazdu. Również wszelkie nieregularne ustawienie koła, np. pochylenie do wnętrza nadkola świadczy niewątpliwie o uszkodzonym zawieszeniu.
Wszelkie wibracje, stukanie piski lub inne hałasy podczas jazdy powinny zostać niezwłocznie zidentyfikowane. Szarpanie kierownicą podczas jazdy przy większych prędkościach, ściąganie samochodu w którąś ze stron świadczy o zaburzeniach zbieżności.
W przypadku tylnej belki, pierwszym objawem, który możemy zaobserwować bez użycia specjalnych narzędzi są piski wydobywające się z tylnej części auta. Świadczą one o zużyciu się uszczelniaczy łożysk igiełkowych a w konsekwencji o uszkadzaniu się samych łożysk. Kolejnym objawem są zaburzenia geometrii tylnych kół lub całkowite obniżenie wysokości tylnej osi. Na tym etapie konieczna jest kompleksowa regeneracja lub wymiana tylnej belki.
Koszt naprawy zawieszenia w samochodzie.
W zależności od budowy zawieszenia, koszty jego naprawy odpowiednio wzrastają. Proste konstrukcje takie jak tylna belka, nie są drogie w naprawie ze względu na prostotę budowy oraz łatwy dostęp. Znacznie droższe są konstrukcje złożone takie jak zawieszenie wielowahaczowe (np. stosowane w samochodach marki BMW). Im więcej elementów zawieszenia tym większa szansa, że któryś z nich ulegnie uszkodzeniu.
W przypadku wymiany pojedynczych elementów, koszty oscylują w granicach od kilkudziesięciu do kilkuset złotych. Rzadko kiedy uszkodzeniu ulegają główne elementy takie jak belka łącząca koła lub elementy amortyzujące. Niemniej jednak w przypadku regeneracji zawieszenia warto również zregenerować główne elementy.
Koszty naprawy zawieszenia można przedstawić w łatwy sposób na przykładzie regeneracji tylnej belki. Podczas regeneracji elementy jednoznacznie uszkodzone zostają wymienione na nowe. Natomiast podstawowe podzespoły takie jak podstawa belki czy wahacze zostają zregenerowane oraz zabezpieczone przy pomocy specjalnych lakierów antykorozyjnych. Koszt całej operacji wynosi się w zależności od ilości wymienionych podzespołów około tysiąca złotych, co nie jest zbyt wygórowaną ceną zważywszy na to, iż odnowiona belka wytrzymuje kilka lat bez konieczności regenerowania elementów.